Telefon: 693-434-875
E-mail: certyfikacja@tdce.pl
Masz pytania?Zadzwoń lub napisz i dowiedz się więcej.
Czym jest DIGCOMP?
DIGCOMP (The Digital Competence Framework for Citizens), czyli Europejskie Ramy Kompetencji Cyfrowych dla Obywateli to punkt odniesienia dla rozwoju inicjatyw cyfrowych w Unii Europejskiej. Raporty DIGCOMP zostały opracowane przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC), czyli wewnętrzny dział Komisji Europejskiej, jako projekt naukowy konsultowany zarówno na poziomie europejskim, jak i państw członkowskich UE.
Powstanie ramy DIGCOMP to inicjatywa Komisji Europejskiej mającej na celu zdefiniowanie kluczowych kompetencji cyfrowych potrzebnych obywatelom do świadomego i odpowiedzialnego uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym. Raporty DIGCOMP dostarczają opisu kompetencji, które są niezbędne do korzystania z technologii cyfrowych w różnych kontekstach, takich jak praca, edukacja czy życie codzienne.
Wersje ramy DIGCOMP
Pierwszy projekt DIGCOMP został przedstawiony w 2013 roku. W roku 2016 opublikowano ramę DigComp 2.0 aktualizującą terminologię i model koncepcyjny, a także przedstawiającą przykłady jej wdrożenia w krajach Unii Europejskiej. Kolejna wersja ramy, DigComp 2.1 (rok 2017), koncentruje się na rozszerzeniu początkowych trzech poziomów zaawansowanie do ośmiu stopni biegłości oraz opisaniu sposobów ich praktycznego wykorzystania. W 2022 roku została opublikowana najnowsza wersja ramy, oznaczona jako DigComp 2.2, która zawiera nowe przykłady wiedzy, umiejętności oraz postaw związanych z nabywaniem kluczowych kompetencji cyfrowych.
Wersja raportu DIGCOMP
Wydanie oryginalne
Wersja polskojęzyczna
Najnowsza wersja ramy DigComp 2.2 stanowi kompletny materiał referencyjny dla sposobów zastosowania i rozwoju kompetencji cyfrowych, który konsoliduje wszystkie wcześniej wydane publikacje (v. 1.0, v. 2.0, v. 2.1). Struktura każdego raportu DIGCOMP składa się pięciu wymiarów wykorzystania kompetencji cyfrowych.
Struktura ramy DIGCOMP
Opis wymiarów ramy DIGCOMP
Obszary kompetencji
Obszary kompetencji określone jakoczęść (grupa) kompetencji cyfrowych
Opisy i nazwy kompetencji
Opisy i nazwy kompetencji ramowych istotnych dla każdego obszaru
Poziomy zaawansowania
Poziomy zaawansowania dla każdej kompetencji ramowej
Wiedza, umiejętności i postawy
Wiedza, umiejętności oraz postawy społeczne odnoszące się do kompetencji ramowych
Przykłady zastosowania kompetencji
Przykłady zastosowania kompetencji cyfrowych, dotyczące wykorzystania ich w różnych celach
Ramy odniesienia DIGCOMP tworzą uzgodnioną wizję tego, co jest niezbędne w zakresie kompetencji obywateli, aby sprostać wyzwaniom wynikającym z cyfryzacji w niemal wszystkich aspektach współczesnego życia. Głównym celem ramy DIGCOMP jest stworzenie wspólnego zrozumienia przy użyciu uzgodnionego słownictwa, które można następnie konsekwentnie stosować we wszystkich zadaniach, od formułowania polityki i ustalania celów po planowanie, ocenę i monitorowanie nauczania z zakresu kompetencji cyfrowych w Unii Europejskiej.
Obszary i opisy kompetencji
Obszary i opisy kompetencji cyfrowych to dwa pierwsze i najważniejsze wymiary ramy DIGCOMP zdefiniowane w najstarszej wersji raportu (DigComp z 2013 r.), które następnie zostały skorygowane w 2016 r. (DigComp 2.0). Wszelkie zmiany w strukturze ramy DIGCOMP wynikają ze stale postępującej ewolucji cyfrowej, która stwarza przed współczesnym społeczeństwem nowe potrzeby i wymagania w zakresie kompetencji cyfrowych.
Rama DIGCOMP charakteryzuje 21 ramowych kompetencji cyfrowych zgrupowanych w 5 obszarach na różnych poziomach zaawansowania. Ich głównym celem jest ułatwienie zrozumienia, czym są i do czego służą kompetencje cyfrowe w dzisiejszym świecie, definiowanym w coraz większym stopniu przez nowe technologie.
Kompetencje ramowe DIGCOMP (wersja 2.2)
1. Informacja i obsługa danych
2. Komunikacja i współpraca
3. Tworzenie treści cyfrowych
4. Bezpieczeństwo
5. Rozwiązywanie problemów
Choć DIGCOMP jest pojęciową ramą odniesienia na dość ogólnym poziomie, to z biegiem czasu stało się jasne, że niektóre jej elementy muszą być aktualizowane – stąd publikacje aż czterech wersji raportów DIGCOMP. Jest to niezależne od zmian w funkcjonalności narzędzi, oprogramowania oraz aplikacji jako takich i ma na celu odzwierciedlenie bardziej abstrakcyjnych zmian na poziomie pojęciowym.
Poziomy zaawansowania
Poziomy zaawansowania kompetencji cyfrowych stanowią wymiar 3 ramy DIGCOMP. W pierwszych dwóch wersjach ramy (v. 1.0 oraz v. 2.0) stopień biegłości w kontekście wykorzystania kompetencji cyfrowych rozróżniał trzy poziomy (podstawowy – A, średniozaawansowany – B, zaawansowany – C). Od momentu publikacji wersji ramy DigComp 2.1 obowiązuje zaktualizowany podział na poziomy zaawansowania w zakresie posiadanej wiedzy, umiejętności oraz postaw społecznych – od poziomu podstawowego A1 do wysokospecjalistycznego D8.
Stworzenie szerszego i bardziej szczegółowego podziału miało na celu ułatwienie zadań z zakresu tworzenia materiałów do nauki i szkoleń. Nowy podział ma również pomagać w tworzeniu instrumentów oceny kompetencji obywateli, doradztwa zawodowego oraz rozwoju w pracy. Podział na osiem poziomów zaawansowania jest spójny ze strukturą i słownictwem Europejskich Ram Kwalifikacji, a tym samym Polskich Ram Kwalifikacji.
Poziom zaawansowania
Złożoność zadań
Samodzielność
Sfera kognitywna
A1
proste zadania
ze wsparciem
zapamiętywanie
A2
proste zadania
samodzielnie i ze wsparciem, kiedy potrzebne
zapamiętywanie
B3
dobrze zdefiniowane i rutynowe zadania oraz bezpośrednie problemy
samodzielnie
rozumienie
B4
zadania oraz dobrze zdefiniowane i nierutynowe problemy
samodzielnie i zgodnie z potrzebami
rozumienie
C5
różne zadania i problemy
wspiera innych
zastosowanie
C6
większość przydzielonych zadań
potrafi dostosować się do innych w złożonych sytuacjach
ocenianie
D7
większość przydzielonych zadań
stosuje i przyczynia się do rozwoju praktyki zawodowej, wspiera innych
tworzenie
D8
rozwiązywanie złożonych problemów z wieloma powiązanymi czynnikami
proponuje nowe koncepcje i procesy w swojej dziedzinie
tworzenie
Każdy poziom biegłości reprezentuje kolejny krok w procesie nabywania kompetencji cyfrowych w odniesieniu do umiejętności kognitywnych, złożoności zadań do wykonania oraz poziomu samodzielności w realizacji zadania. Należy zauważyć, iż pierwszych sześć poziomów biegłości jest powiązane z trzema poziomami pierwotnie opisanymi w DigComp 1.0. Nowy, wysokospecjalistyczny stopień biegłości, zawiera poziom siódmy i ósmy.
Przykłady wiedzy i zastosowania
Dla każdej z 21 kompetencji cyfrowych ujętych w ramie DIGCOMP przedstawiono przykłady wiedzy, umiejętności oraz postaw społecznych mających do nich zastosowanie (wymiar 4). Najnowsza wersja raportu DIGCOMP zawiera przykłady efektów uczenia się, które podkreślają współczesne tematy, takie jak m.in. Internet rzeczy, sztuczna inteligencja, w tym awatary, rozszerzona i wirtualna rzeczywistość, a także dezinformacja, cyberbezpieczeństwo oraz ekologiczne aspekty wykorzystania technologii informatycznych.
W podobny sposób przedstawiono przykłady zastosowania dla każdej z 21 kompetencji cyfrowych DIGCOMP (wymiar 5) i wyrażono je w kontekście dwóch obszarów użytkowania – zatrudnienia oraz procesu uczenie się. Ilustrują one osiem poziomów zaawansowania, co stanowi wsparcie dla implementacji DigComp 2.1 oraz 2.2..